Dit zijn de verschillende audio kabels voor DJ's en producers

Voor het aansluiten van verschillende apparaten zijn verschillende typen kabels benodigd. Zo worden bronnen op een DJ mengpaneel vaak door middel van tulp/RCA of gebalanceerde kabels aangesloten terwijl een synthesizer van TS jack gebruikt maakt. Welke kabeltypen moet je als DJ of producer kennen?

RCA of tulp connectors

RCA (in Nederland vaak tulp genoemd) is de bekendste audioconnector. Iedereen heeft ergens in een hoekje nog wel zo'n rood/witte (of rood/zwarte) audiostekker liggen. RCA is één van de meest gebruikte ongebalanceerde connectors. RCA bestaat uit twee kabels met een linker- en een rechterconnector. De linkerconnector geeft logischerwijs het linkersignaal door, de rechterconnector het rechtersignaal (twee mono signalen vormen in dit geval stereo). Door middel van RCA worden gangbare multimediaspelers aangesloten evenals draaitafels, DJ controllers, 'simpele' externe DJ geluidskaarten, tuners en meer. Tulpkabels worden vaak op een relatief korte afstand aangesloten, het is daarom niet essentieel dat een gebalanceerd kabeltype gebruikt wordt.

Wat is gebalanceerd?

Voor langere afstanden wordt het gebruik van gebalanceerde TRS jack of XLR kabels aangeraden. Ongebalanceerde aansluitingen (minijack naar minijack, tulp, minijack naar tulp of TS jack naar TS jack) worden vaak gebruikt in situaties waarbij een niet al te lange afstand noodzakelijk is. Deze ongebalanceerde connectors hebben twee draden: één voor audio en één voor de aarding van het signaal. Als we de twee zijden van bijvoorbeeld een RCA kabel samenvoegen (twee maal mono audio + aarde) krijgen we een ongebalanceerd stereo signaal. De twee aardingen kunnen samen gebruik maken van één aarding, daarom is er bij een stereobron vaak sprake van een totaal van 3 connecties (twee keer mono audio + gedeelde aarde). Tot dusver klinkt een ongebalanceerd audiosignaal als een goedkope en betrouwbare oplossing. Helaas is dit niet helemaal waar. Tulpkabels zijn gevoelig voor ruis, deze ruis kan bijvoorbeeld voortkomen uit elektromagnetische velden van andere elektrische apparaten. En laat dit nou net iets zijn dat in de praktijk over langere afstand veel plaatsvindt.

Omdat een ongebalanceerde connectie verre van ideaal is in bepaalde situaties is de gebalanceerde connectie bedacht. Een gebalanceerde connector draagt tweemaal hetzelfde mono signaal alsmede een aarde. Deze twee mono signalen zijn precies het tegenovergestelde van elkaar, waardoor deze aan het einde van de kabel van elkaar onttrokken kunnen worden. Het resultaat is een kabel met veel minder storingen. Hierdoor zijn gebalanceerde kabels veel geschikter in storingsgevoelige situaties (te midden van veel apparatuur in de studio) of voor toepassingen over zeer lange afstand (van een DJ set naar een versterker of PA systeem)

XLR connectors

De meest gebruikte gebalanceerde connector is zonder twijfel XLR. Een XLR kabel bestaat uit een mannelijke XLR plug (met drie pinnetjes) en een vrouwelijke XLR plug (met drie gaatjes). De XLR kabel wordt vaak gebruikt als output op een professionele DJ/PA mixer of DJ controller met ingebouwde geluidskaart/mixer. Daarnaast wordt de XLR plug gebruikt om een microfoon aan te sluiten: vandaar dat deze kabel ook vaak benoemd wordt als 'microfoonkabel'. Om een stereo XLR signaal uit te sturen is het het gebruik van twee kabels altijd benodigd, aangezien één kabel alleen het linker- of rechtersignaal draagt.

Het grote voordeel van de XLR connector is dat deze erg veilig is: de connector 'klikt' in de aansluiting en kan daardoor niet per ongeluk verwijderd worden. Ook is het mogelijk om een XLR kabel te verlengen door een andere XLR kabel in de connector te klikken.

TRS of TS jack connectors

Een andere gebalanceerde kabel is de TRS jack kabel: niet te verwarren met zijn look-a-likes TS jack en mini jack. TRS jack is gebalanceerd, terwijl TS jack en mini jack dit absoluut niet zijn. De TRS jack connector is te herkennen aan drie kenmerkende onderdelen: een tip (3), een ring (2) en een sleeve (1). TS jack beschikt alleen over de tip (3) en de sleeve (1). Het kenmerkende verschil is onderdeel 4, de plastic ring (wel aanwezig bij TRS, afwezig bij TS).

Bron: wikipedia images

TRS connectors

TRS is een waardig alternatief voor XLR en wordt vaak gebruikt als master of booth uitgang op bijvoorbeeld een DJ controller of mixer. Net als bij XLR is het benodigd om twee kabels te gebruiken om een stereobron te ontvangen. Als er geen TRS kabel beschikbaar is kan een TS kabel ook aangesloten worden op een TRS output. Andersom werkt dit meestal niet.

TRS kabels zijn in tegenstelling tot XLR kabels niet gemakkelijk te verlengen (wel door middel van een jack verlengkabel) en beschikken niet over eenzelfde kliksysteem als XLR. Daarentegen is jack wel een stuk compacter dan XLR.

TS en mini jack connectors

De TS connector vinden wij vrijwel altijd terug op de elektrische gitaar, (analoge) synthesizer of drumcomputer die een ongebalanceerd mono signaal uitstuurt. Dit betekent echter niet dat TRS niet te gebruiken is: sommige moderne synthesizers of drumcomputers beschikken namelijk wél over een gebalanceerde aansluiting om deze op het podium storingsvrij aan te sluiten (controleer dit altijd goed alvorens je een TRS of TS kabel aanschaft).

Iedereen is wel bekend met de mini jack connector: een 'verkleinde' versie van de 6,35mm jack welke een stereo audiosignaal overbrengt (links, rechts en aarde). Deze connectie bevindt zich op diverse apparaten waaronder smartphones, tablets, PC's en laptops (en tegenwoordig zelfs op kleine synthesizers!). De mini jack aansluiting is altijd ongebalanceerd en wordt dus ook afgeraden voor gebruik op langere afstanden.

(Coaxiale) S/PDIF connectors

Tot slot is het ook belangrijk om de S/PDIF connector te kennen. De S/PDIF kabel maakt in de muziekwereld vaak gebruik van een coaxiale input, die lijkt op RCA. Dit betreft echter een digitale aansluiting. Het verschil is dat een digitale output geen audiosignaal uitstuurt maar een digitaal signaal (héél veel eentjes en nulletjes). Digitale signalen zijn veel minder kwetsbaar voor interventie van buitenaf dan analoge signalen en hoeven niet gebalanceerd te zijn.

Digitale coaxiale aansluitingen vinden we vaak terug op professionele mediaspelers (zoals de Pioneer CDJ-2000NXS2 en XDJ-1000MK2), mengpanelen en geluidskaarten maar ook op moderne TV's en DVD spelers.

Verloopkabels

Maar wat nu als je als output op je mengpaneel XLR hebt en als input op de versterker jack? Daar komen verloopkabels aan te pas. Het is mogelijk de meeste connectors met elkaar te gebruiken door middel van een verloopkabel (ook wel adapterkabel genoemd). Let wel op: met een tulp naar XLR kabel wordt een tulp uitgang níet gebalanceerd. Dit is altijd afhankelijk van de zwakste schakel.

Natuurlijk is er nog een groot aantal audiokabels dat wij niet in dit overzicht genoemd hebben, maar die jij als DJ (of producer) wel zal tegenkomen. Welke audiokabels zijn volgens jou belangrijk? Laat het ons (en je mede DJ's/producers) hieronder weten!