Samplen, wat mag wel, wat mag niet?

3 November 2016

Samplen, wat mag wel, wat mag niet?

Een belangrijke vraag: wat mag eigenlijk wel met samplen en wat mag niet? We leggen het je uit!

Samplen is in de jaren 70 enorm populair geworden door de opkomst van hiphop. Tegenwoordig gebeurt het nog steeds in vrijwel alle elektronische genres. Maar de vraag met samplen blijft: wat mag nou wel en wat niet?

Wat is samplen?

Het opnemen van een element uit een bestaande track en het vervolgens verwerken in een andere track, dat is wat samplen kortgezegd inhoudt. Het element dat je uit een bestaande track haalt kan van alles zijn, bijvoorbeeld zang, een basloopje, een kick of een melodie. In de hiphop werd dit voornamelijk gedaan om beats te creëren. Samplen is ontstaan doordat DJ’s experimenteerden met het spelen van vinyl op twee draaitafels in combinatie met een audiomixer. Het samplen werd alsmaar populairder toen ook de elektronische muziek en disco op gang kwamen halverwege de jaren ‘70. Tegenwoordig gebeurt samplen zowel met draaitafels als via computerprogramma’s.

Hieronder zie je hoe een hiphop beat gemaakt wordt uit elementen van een bestaande track.

                                                                           

Klinkt leuk, maar is dit geen diefstal?

Het moment dat iemand, zoals in het filmpje hierboven, een nieuwe beat maakt met bestaande elementen, is ook het moment waarop de discussie begint. Je maakt inderdaad een nieuwe beat die jij zelf in elkaar gezet hebt, alleen met onderdelen die niet van jou zijn. Dit is exact de reden waarom veel mensen het als diefstal van andermans sounds zien. Zonder het te vragen gebruik je een element uit een bestaande track en gebruik je het in een eigen track. In de meeste gevallen wordt er ook niet gerefereerd aan de originele artiest. Wanneer je een track uitbrengt met samples van andere tracks, is het logisch dat mensen het oneerlijk vinden dat jij geld verdient met andermans sounds.

Naast dat je geld zou verdienen met sounds van andere artiesten vindt een deel van de artiesten ook dat producers hun sounds allemaal zelf moeten ‘maken’. Wanneer je bijvoorbeeld als drum&bass producer niet in staat bent om zelf een goede snare te maken, of als hardstyle producer niet zelf je eigen kick kan maken, beschouwen sommige mensen dit als een gebrek aan creativiteit en/of vakmanschap.

Ten koste van de creativiteit? Er ontstaan juist veel creatieve tracks uit samplen!

Het grappige is dat er dus mensen zijn die vinden dat samplen ten koste gaat van de creativiteit in een bepaald genre, terwijl andere mensen juist vinden dat samplen de creativiteit ten goede komt. Daarnaast is samplen een enorm goede manier voor beginnende producers om te leren produceren. Het maken van sommige sounds is nou eenmaal ingewikkeld en dit kan er voor zorgen dat producers in een vroeg stadium al opgeven. Door middel van samples kunnen beginnende producers toch een ‘eigen’ nummer maken, waardoor ze in een later stadium wellicht wel in staat zijn om hun eigen sounds te maken. Om deze reden zijn er ook wel eens producers die hun eigen samplepacks uitbrengen (KSHMR bijvoorbeeld heeft onlangs zijn tweede sample pack uitgebracht met maar liefst 1.560 samples en loops). Hierin staan vaak veel sounds, gemaakt door een professionele producer. Tegen een vergoeding kan een beginnende producer aan de slag met professionele sounds. Sample packs zijn bijvoorbeeld te koop op Beatport.

Beatport sample pack

OK, maar is het nou diefstal of niet?

Wanneer je ongevraagd elementen van andere tracks gebruikt in jouw track, dan is dat officieel diefstal. Als je je track wilt distribueren is hier een zogenoemde ‘sample clearance’ voor benodigd. Een sample clearance is niet benodigd als de muziek alleen thuis gespeeld wordt, de sample alleen in live shows toegepast wordt of als het geluid dusdanig verschilt van de sample dat een gemiddelde luisteraar dit niet zal horen. De meningen over samplen zijn verdeeld: er valt voor beide partijen wel iets te zeggen. Aan de ene kant is het niet netjes om ongevraagd sounds van andere producers te gebruiken, aan de andere kant kan het net dat duwtje in de goede richting zijn voor beginnende producers. Kortom, het mag niet, maar als je wil groeien en leren kan een sample hier en daar geen kwaad. Wat is jouw mening over samplen? Laat het ons weten!